EN ÇOK SATANLAR listesinde Orhan Kemal’in Cemile (Epsilon Yay.)
romanını gören her edebiyatsever mutlu olmuştur.
Türk edebiyatında, hikáyeleriyle, romanlarıyla Aydınlık
Gerçekçilik’in en önemli eserlerini veren bir ustanın ölümünden 34
yıl sonra (Ö. 2 Haziran 1970. Sofya) bu listede yer alması, birkaç
aykırı düşünceyi aynı potada eritiyor.
Türkiye’de yazarlar, belli yıldönümleri, belli modalar dışında
ölümlerinden sonra çok satmazlar, daha önce Orhan Kemal’in
kitaplarının satış grafiği de bu olağan çizginin dışına taşmıyordu.
Cemile’nin fiyatının 2.900.000 olması tek gerekçeyse, satışın bende
yarattığı sevinç eksik kalır. Gerçeğin bu olduğunu da kabul etmek mi
gerekir?
Kısacası, Orhan Kemal, tek kitapla anılacak, sonra gene birkaç bin
sınırı içinde mi dolanacaktır.
Ölümünden sonra eserlerinin fiyatı gittikçe yükselen, inanılmaz
rakamlara ulaşan tabloların ekonomik serüvenine alıştık ama
romanlarda, edebiyat kitaplarında yadırgadığımız bir sonuç.
Edebiyatçıların kitaplarının satışı, yaygın okunması beni
ilgilendirir. Eserlerinin yaşadığının tek inandırıcı kanıtı budur.
Ben yazarların mezar başındaki anma toplantılarının taşıdığı uhrevi
anlamı algılayanlardan değilim. Çünkü yıllar geçtikçe, tanıdıklar
azaldıkça cemaatin sayısı azalır, bu toplantılar da yapılmaz olur.
Bu yüzden de, bu tür anmalardan sonra, buruk anma gibi resim altı
haberlerin, yazarın unutulduğuna dair bir kanıt olmadığı
düşüncesindeyim.
* * *
ORHAN KEMAL’in (asıl adı Raşit Kemali Öğütçü) Cemile romanı 1952’de
yayımlandı. Eşi Nuriye Öğütçü, geçenlerde bir dergiye verdiği
röportajda; ‘Orhan, Cemile’de benim hayatımı anlattı’ demişti.
Onun bazı eserlerinde yaşamından kesitler vardır, hatta büyük ölçüde
otobiyografik öğeler yer alır.
Baba Evi romanında çocukluk ve ilk gençlik yıllarını, Avare Yıllar
romanında evlenmeyle sonuçlanan yıllarını anlattı.
Cemile’de olay 1934 yılında bir fabrikada geçer, yeni gelen İtalyan
mühendisi başarısızlığa uğratmak için, Türk ustabaşı iplik
kolalarının içine zımpara tozu karıştırır, sonra olay anlaşılır,
bunu yapanlar işten atılır.
Romanın asıl önemli konusu, fabrikada çalışan Cemile’ye Çopur
Halil’in talip olması, buna karşılık Cemile’nin gönlünün fabrika
kátibi Necati’de olmasıdır... Sonunda Cemile ile Necati evlenir.
* * *
DİLEĞİM bu kitabı okuyanların, Orhan Kemal’in diğer kitaplarına
yönelmeleri
.. |