[...] TELIF HAKLARI DENINCE...
Telif haklari...
Bu konu açildiginda, nedense aklimiza hep Orhan Kemal gelir.
1968 yilinda, grafiker olarak, yayincilik arenasina adim attigim BÜYÜK GAZETE'de çalisanlarin en genci bendim (1961-1943=17). Bu nedenle gazetenin getir-götür isleri de çogunlukla bize düserdi. Örnegin, hafta sonlarinda, Orhan Kemal'in hikaye basina aldigi telif ücreti olan 5 LIRAYI (evet BES LIRA) Cibali'deki evine götürmek ve yeni hikayesini alip getirmek de benim görevimdi.
Cumhuriyet dönemi edebiyatimizin temel direklerinden biri olan Orhan Kemal'le Cibali'de evinin tavan arasi sayilabilecek bölümünde oturup sohbet etmek, karsilikli çay içmek, benim için masal dünyasinda yasamak gibi bir seydi.
Gide gele sohbetimiz ilerledi...
Zamanla sisler dagildi, hayalimde sekillendirdigim masal dünyasinin yaldizlari döküldü, gerçek ortaya çikti.
Yasadiklarimdan ve Orhan Kemal'lerin anlattiklarindan çok iyi biliyorum ve iddia ediyorum ki, bizde hiçbir yazar emeginin karsiligini söz verildigi sekilde alamamislardir. Telif haklari hiç bir zaman gerektigi sekilde ödenmemistir.
Söz telif haklarindan ve Orhan Kemal'den açilmisken, tarihe not düsmek açisindan, bir animi sizlerle paylasmak istiyorum...
YÜREK YAKAN BIR ANI
Her hafta sonu telif ücretini Cagaloglu'ndan Cibali'deki evine "geze geze" götürdügüm Orhan Kemal, zaman içinde iyice koyulasan muhabbetimize ragmen, bir gün beni evine almak istemedi. Sert sayilabilecek bir ifade ile, evinin biraz ilerisindeki kahvehanede çay içip beklememi söyledi...
Muhabbetimiz sonraki günlerde de ayni sicakligi ile sürdü, ama o günkü davranisina uzun zaman bir anlam verememistim.
Yillar sonra bir yemekte konuyu kendisi açti, isyankar bir mahçubiyetle nedenini açikladi. Meger o gün faturasini ödeyemedigi için Orhan Kemal'in elektrigi kesilmisti!...
Ahmet Altan'in son kitabi KENDINI ARAYAN ADAM'dan, ilk etapta 110 MILYAR telif hakki alacagini okuyunca, acisi hala yüregimi yakan bu animi sizlerle paylasmak istedim.
Son zamanlarda bir iki yazarimiz kitaplarindan iyi paralar kazandilar. Bu edebiyatimiz adina çok sevindirici bir gelisme. Fakat, Orhan Pamuk'lari, Ahmet Altan'lari bir yana koydugumuzda, Yasar Kemal de dahil, Cumhuriyet dönemi yazarlarimizdan hiçbiri hakettikleri telif ücretlerini tam olarak alamamislardir. Kazanmis gibi görünenlerin "servetleri" yurtdisi baskilardan gelen telif haklarindan kaynaklanir.
