Murtaza yaşıyor!
Sennur Sezer
“Pist be muzir
ayvan!
Döktürmeyeceğim sana
çöpleri.
Dedirmeyeceğim ne
pismiş bu maale...
Git fare yakala sen.
Muzir ayvan!”
Bir bekçinin çöp
tenekelerini
devirerek yiyecek
bir şeyler arayan
kediyle kavgasını
gören herkes güler
elbet. Ama aynı
bekçinin, bir hırsız
tarafından
öldürülmesinde
gülecek yan yoktur.
Belki bekçinin dramı
burada
başlamaktadır;
güvenlik ve düzenden
ne anladığında...
Murtaza, Orhan Kemal’in
her dönemde bir
benzeri görülen
tiplerinin en
ünlüsü. Ekmeğini
kendi emeğiyle
kazanmak isteyen,
kardeşine bile boyun
eğmekten yana
olmayan, ancak
emeğiyle geçinene
değil düzenin
başındakilere saygı
duyan biri.
Dürüstlüğünün
karşılığında
kendisine hayran
olunmasını isteyen
bir çalışan.
Durmadan
çalışkanlığıyla,
dürüstlüğü ile
övünmese belki
beğenilecek. Ama
üniforması ile
kazandığı yetkiyi
hep kendine
benzeyenler üzerinde
uygulamayı seçmiş,
ona zenginlerin
beylerin,
çalıştıkları,
Allah’larını
peygamberlerini
tanıdıkları için
zengin oldukları
öğretilmiş. Onlar
gece eğlenebilir,
içki içebilirler.
Ama yoksullar hep
çalışmak
zorundadırlar.
Düzenin parçası
Birbirlerine destek
olmamak
zorundadırlar.
Çamurda gördüklerine
bir tekme de onlar
vurmak zorundadırlar
ki, kamçı ellerine
geçmesin.
Murtaza, düzene saygı
duyar, çünkü
kendisini o büyük
düzenin bir parçası
saymaktadır.
Ankara’da hükümet,
şehirde vali,
mahallede Murtaza.
Onca emek verdiği
düzenin; yokluğuna,
yoksulluğuna el
uzatmadığını
gördüğünde
başlayacaktır dramı.
İki kızı ve
karısının fabrika
işçiliğine eklenen
maaşının ilaç
parasına, doktor
parasına yetmediğini
gördüğünde...
Semaver Kumpanya,
Murtaza’yı yeniden
yorumlayarak
sahneliyor. Güvenlik
kavramının
özelleştirildiği,
şiddetin
özelleştirildiği,
sitelerin,
hastanelerin, özel
okulların,
bankaların özel
güvenliklerle
korunduğu günlerde
Murtaza yeniden
soluk alıyor.
Kahkaha ve
gözyaşı
Danslı, müzikli, tarihsel
yorumlu gülerken
düşündüren,
kahkahanın ortasında
gözleri yaşartan bir
Murtaza bu. Romanı
sahneye Günay
Ertekin uyarlamış.
Işıl Kasapoğlu ile
Bülent Emin Yarar
yönetmiş. Sahne
dekor tasarımı Metin
Deniz’in. Müzik
Nejat Yavaşoğulları,
kostüm tasarım
Mualla Erkut, ışık
tasarım Sema Öztaş,
Zeyno Sürek, kukla
tasarım ve uygulama
Senem Orhonsayın,
yönetmen asistanı
Emel Çölgeçen,
dramaturji Yavuz
Pekman, Günay
Ertekin.
Bütün başarılı oyunlar
gibi, sahnede
kimsenin kimseden
rol çalmadığı bir
oyun Murtaza. Tansu
Biçer (Murtaza),
Nilüfer Aytekin
(Akile Hala) ve
Gülden Gököz
(Firdevs) ile Güliz
Gençoğlu (Celime)
dışındaki tüm
oyuncular birden
fazla karakteri
oynuyor. Fulya
Aksular, Sibel
Altan, Asil
Büyüközçelik, Aydın
Çalap, Bani Çiçek,
Bülent Çolak, Fatih
Dönmez, Evren
Keskin, Ahmet
Kaynak, Serap
Matyaş, Sezai
Paracıkoğlu, Ali
Savaşçı. Bakkaldan
kahveciye,
komiserden dokuma
şefine, kediden
komşu kadına sanki
yüzlerce kişiyi
canlandırıyorlar.
Fabrikanın dokuma
makinelerini de.
Müziği flütte İlkay
Aknam, klarnette
Volkan Kaya
gerçekleştiriyor.
Köy ile kent
arasında
Semaver Kumpanya’nın
Murtaza’sını, “bir
adımı öteye
attığında uçurumlara
gidecek” köylü
ahlakı ile kentli
köle arasına
sıkışmış bu düşçü
yoksulu,
Kocamustafapaşa
Çevre Tiyatro’da
seyredebilirsiniz:
Kocamustafapaşa,
Kuvayı Milliye
Caddesi Tel: 012 585
59 35
Televizyon dizilerinin
sığlığında ve
sinemaların
tekdüzeliğinde
çalışanların görmesi
gerekli bir oyun.
|