AVARE YILLAR
|
|
|
Yazan : Moris Farhi 30 Ekim 2008 Tarihinde The
Independent Gazetesi’nde Yayınlanmıştır.
Şair, romancı,oyun yazarı ve kısa öykü ustası Orhan
Kemal (1914-1970), Türk Edebiyatının ölümsüz
isimlerindendir; lakabı ona zamansız ölümünden çok
önce verilmiştir.Onu İngiliz okuyucularla tanıştıran
Avare Yıllar,dört ciltlik 'küçük adamın günlükleri'
diye adlandırdığı otobiyografik eserlerinin ilk iki
cildidir.Bu iki cilt, 1920-1930’ lardaki,doğum yeri
Adana'daki ilk gençlik yıllarını ve sonra, avukat ve
bir zamanlar henüz olgunlaşmamış Türk
parlamentosunun üyesi olan babasının muhalefet
partisi kurarak, iktidara karşı çıkışı sebebiyle
ailesiyle birlikte gittiği, Beyrut'taki sürgün ve
yoksulluk zamanlarını anlatır. Avare Yıllar'ın daha
sonraki bölümleri, Orhan Kemal'in memleketine
dönüşü, İstanbul'da iş bulma konusundaki
başarısızlığını ve sonunda Adana'ya mütevazı işine
ve evliliğine dönüşünü anlatır.
Her iki cilt de çok gençken verdiği eserler olmasına
rağmen, bunlar, Kemal'in sıradan insana, özellikle
günlük ekmeği için Herkülvari işler gerektiren fakir
'hiç kimseler' e olan sevgi ve şefkatinin büyük bir
kanıtıdır. Nesrinin taklit edilemez gücü, açlıktan
ölen çocukları, baskı altındaki kadınları,
fabrikanın kötü durumu,çiftlik ve göçmen
işçileri,mahkumların hayatları,mağdur insanların
sevgi,dostluk ve dayanışmasını keskin gerçeklikle
betimlemesindeki bütünlüğü,sessizlere acı bir ses
olur.
Yeteneğinin tomurcuklanması, Kemal'in ondan önce
birçok yazar gibi, 1939'daki sosyalist görüşleri
sebebiyle hapse girdiğinde gelişti... Avare Yıllar'
da genç Kemal gökyüzüne sorar : 'Bizden ne
istiyorsun?'. Cevap, mahkum arkadaşı, 20. yüzyılın
en büyük şairlerinden, komünizm savunuculuğundan
hapiste olan Nazım Hikmet'ten gelir: Sanata doğru ve
tam katılım.
Trajik olarak, yazarların mahkumiyeti ve adli
tacizleri Türkiye'de hala yaygındır. Ve bu
yazarların cesaretine Kemal'in Hikmet'le
hapishanedeki günlerini anlatan anı kitabi Nazım
Hikmet'le Üç Buçuk Yıl'dan -ki bu kitap her dile
çevrilmelidir- daha iyi bir kanıt yoktur.
Avare Yıllar, tüm edebiyatseverlerin dikkatini
çekecektir. Bu, sadece Pamuk ve Elif (Şafak) gibi
diğer yazarları da dürüstlüğü ve tutkusuyla
etkileyen yazarın sesinin tanıtılması değil, aynı
zamanda hala onu güçlü ama sıkıntılı yapan sosyal
değişikliklerin peşinde olan Türkiye'nin gerçek bir
resmidir.
Eğer Türkiye, gururlu mirasındaki baskıcı unsurları
bırakarak Avrupa'yla bütünleşmeyi başarırsa , bu,
Orhan Kemal'in bilgeliği ve şefkatine öykünen
yazarlar aracılığıyla olacaktır.
Moris Farhi
|
|
| |