Ana Sayfa

İnternette Orhan Kemal


 

Mustafa Emre

 

ORHAN KEMAL’İN DÜNYASI

1914’ te Ceyhan’ da doğan Orhan Kemal yaşasaydı bugün 82 yaşında olurdu. Aziz Nesin, Melih Cevdet Anday, Fazıl Hüsnü Dağlarca... gibi yaşamın, sanatın doruklarına olgunluklar katardı. 1970 yılında öldüğü zaman ardında onurlu bir yaşam, kişilikli yapıtlar bırakmıştı. O da kendince erdemlerine bağlı, ilkelerine saygılı bir aydın olarak düşlerini, gerçeklerini yaşamış ve yazmıştı. Yaşamın da yapıtları da olgunluğun aydınlığın kendisi olmadı mı?

Yaşamıyor mu Orhan Kemal? İşte yaşanım süzgecinden geçmiş ürünleri, insanı, yüreği - beyni ile kucaklaşmış yapıtlar. Kaç öykü, kaç roman, kaç anı, kaç şiir? Basılıyor kitapları ard arda; daha iyi daha güzel basılıyor; satılıyor.

Sağlığında kendisine pek para getirmeyen kitaplar, şimdi bir yazarı rahatça geçindirecek gelir sağlıyor. Romanları filme alınıyor, oyunları yeniden sahneleniyor, anıları sürekli tazeleniyor, ya öyküleri? Onlar birer yaşam cevheri: Yaşadığını bunca duyarlı, özlü kaç yazar vermiş, verebilmiş? Kişiler umudu, umutsuzluğu; sevgisi, sevgisizliği; özlemi, düşü... ile yüreğimize işler, insanlığımızı duyurur yeniden. Yazdığı kişilerin dostu, insanlığın dostu olduğunu duyumsatır, içten içe, inceden inceye. Ünlü çizer Matis gibi ince, Yalın çizgilerle kişiler, kişilikler çizer, o ince, yalın çizgiler, kişilerin an belirgin özelliği olur; gerisini okur doldurur, yapıtla bütünleşir. Orhan Kemal bir konuşturma ustasıdır. Konuşturduğu kişiler geçmişlerini, geleceklerini; iç - dış dünyalarını sıcak bir sesle verirler bize, hem da açık bir gönül ve el ile.

Anılarında, senaryolarında, şiirlerin de aynı sıcak sesi, insancıl tavrı sürdüren Orhan Kemal özellikle öyküleriyle bir Dünya yazarıdır. Derinliği yalınlıkta bulmuştur, vermiştir. Bir umut, bir sevgi, bir yudum su, bir parça sevgi gibi içimize işleyen öyküleri Anhon Çehov’ un evrenselliği ile eş değerdedir. Kirli pardesü, çikulata, sigara adlı öykülerini anımsayalım. Bizde yazabiliriz dedirten öykülerdir. Yakınlığı yaşamımızı paylaşmamızdan gelir, yazması da öyle kolay mıdır? Yaşamın sıcaklığını, yazının inceliğiyle birleştiren Orhan Kemal, özgün yapıtların odağını, teknik, toplumsal şiirsel açılarda birleştirip sunmuştur bize ve dünyaya...


[email protected]