Ana Sayfa

Yeni Konya Gazetesi - Haber - 2 Haziran 2013

ORHAN KEMAL


Orhan Kemal (asıl adı Mehmet Raşıt Öğütçü) (d. 16 Eylül 1914 – ö. 2 Haziran 1970) toplumcu gerçekçi, Türk romancısı ve oyun yazarıdır. 
Orhan Kemal, milletvekili ve bakanlık yapmış Abdülkadir Kemali Bey ile ortaokul mezunu aydın bir kadın olan Azime Hanım'ın oğlu dur. 15 Eylül 1914'te Adananın Ceyhan ilçesinde dünyaya geldi. Babası siyasal nedenlerle 1931'de Suriye'ye kaçınca, orta öğrenimini yanda bıraktı ve Suriye'de bulaşıkçılık ve matbaa işçiliği yaptı. 
Bir yıl sonra tek başına Türkiye'ye dönerek Adana'da çırçır fabrikalarında ışçilik ve kâtiplik yaptı. Bu yıllardaki birikimleri, ilerde romanlarına hayat vermiştir. 1937de çırçır fabrikasında (Milli Mensucat) bir işçi olan Nuriye ile evlendi. Bir yıl sonra ilk çocuğu Yıldız doğdu. 
1938'de Niğde'de askerliğini yaparken "Maksim Gorki ve Nazım Hikmet kitapları okumak”, "yabancı rejimler lehinde propaganda ve isyana muharrik” suçundan 5 yıl hapis cezasına mahkum edildi 1940'ta, Bursa Cezaevi'nde tanıştığı Nazım Hikmet'ın toplumcu görüşlerinden etkilendi; kendisinden Fransızca, felsefe ve siyaset dersleri aldı. Orhan Kemal'i şiir yerine roman ve öykü yazmaya teşvik eden de Nazım Hikmet oldu. 
ilk öykülerini Bacaksız Orhan takma adıyla yayımladı. İlk kez 1943'te ikdam Gazetesı'nde “Asma Çubuğu” öyküsünde Orhan Kemal adını kullandı. 
1944'te doğan oğluna Nazım adım verdi. 1949'da üçüncü çocuğu Kemali'nin doğumundan sonra, 1950'de ailesiyle İstanbul'a yerleşti ve ölümüne kadar kitap ve makale yazarak geçindi. 1957'de dördüncü çocuğu Işık doğdu. 
1958'de Sait Faik Hikâye Armağanı'nı Kardeş Payı adlı öyküsü ile aldı 1966'da “hücre çalışması ve komünizm propagandası” yaptıkları gerekçesi ile iki arkadaşı ile birlikte tutuklandı. "Suç teşkil eden bir cihet bulunmadığı” yolundakı bilirkişi raporu üzerine bir ay sonra serbest bırakıldı. 1967'de 72 Koğuş oyunu ile Ankara Sanatseverler Derneği tarafından en iyi oyun yazarı seçildi. 1969'da Türk Dil Kurumu Ödülü'nü ve Sait Faik Hikâye Armağanı'nı Önce Ekmek adlı kitabı ile aldı. 
Bulgar Yazarlar Biriiği'nin çağrısı üzerine gittiği Sofya'da, tedavi görmekte olduğu hastanede 2 Haziran 1970'te öldü. 
Anısını yaşatmak için İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde, Cihangir semtinde Orhan Kemal Müzesi açıldı. 1972'den bu yana adına bir roman yarışması (Orhan Kemal Roman Armağanı) düzenlenmektedir. 
Eserlerinden bazıları: Baba Evi - Avare Yıllar Murtaza • Cemile - Bereketli Toptaklar Üzerinde - Suçlu Devlet Kuşu - Vukuat Var - Dünya Evi - Gavurun Kızı Küçücük - El Kızı - Hanımın Çiftliği - Eskici ve Oğulları - Eskici Dükkanı adıyla - Gurbet Kuşları - Sokakların Çocuğu - Kanlı Topraklar - Bir Filiz Vardı - Müfettişler Müfettişi - Yalancı Dünya - Evlerden Biri - Arkadaş Islıkları - Sokaklardan Bir Kız - Üç Kağıtçı - Kötü Yol - Kaçak - Tersine Dünya - Dünya Dönüyor - Neden Böyle... 
 
 

info@orhankemal.org