Orhan Kemal’in ilk kez yayımlanan romanı ‘uçurum’
Orhan Kemal’in oğullarından Işık Öğütçü arşivleri tarayarak babasının
gazete ya da dergi sayfaları arasında kalacak yapıtlarını edebiyat
dünyamıza sundu. Edebiyatımızın biraz daha zenginleştiğini duyumsadık.
Bir yönüyle de Orhan Kemal okuyucuları için de bir ödül niteliği
taşıyor.
Işık Öğütçü son olarak babası Orhan Kemal’in ‘Uçurum’ adlı romanını
Büyük Gazete adlı derginin sayfaları arasından alarak edebiyat dünyamıza
kazandırdı. Yapıt geçtiğimiz günlerde Everest yayınları tarafından okura
sunuldu.
Orhan Kemal farkı
Orhan Kemal yapıtlarının ortak özelliklerinden birisi de mücadele etme
kararlılığıdır, yılgınlığa düşmemektir, yaşamın zorlukları karşısında
havlu atmamaktır. koşullar ne kadar olumsuz olursa olsun Orhan kemal
yapıtlarında her zaman bir umut vardır. Bu umut insana ve onun vereceği
mücadeleye güvende yatıyor.
Orhan Kemal ilk kez yayımlanan ‘Uçurum’ adlı romanında da babası eşi
tarafından öldürülmüş, geçim savaşımı verirken tecavüze uğrayan bir
kadın romanın sonundaki mücadele kararı alıyor. Aslında romanın bütününe
bakıldığında kahramanların hepsi de bir mücadele veriyor, daha güzel bir
yaşam için. Kimi zaman bir diğerine zarar veren boyutlara ulaşan
mücadele, onaylamayacağımız şeyler de olsa da yazarın insanları
yapıtlarında idealize etmeden vermesinde yatıyor, bence.
İstanbul
Orhan Kemal yapıtlarında değişik yerleri uzam olarak seçtiği
görülüyor:Beyrut, Adana, Konya, İstanbul… Uzam olarak seçilen yerler
arasında kuşkusuz Adana ve İstanbul’un ayrı bir yeri ve önemi vardır.
Orhan Kemal ‘Uçurum’ adlı romanında uzam olarak seçtiği romanında
işçilerim dünyasını ve dar gelirli insanların yaşadığı yerleri vermekle
kalmıyor Beyoğlu ve İstiklal Caddesi ağırlık kazandığı görülüyor.
“Taksim’de indi. Beyoğlu’ndaki içkili lokantalardan birine rastgele
daldı, masalardan birine oturdu, rakı istedi.” (s.69)
Kadınlar
Orhan Kemal’in yapıtlarında kadınların ayrı bir yeri vardır. Dünya
edebiyatı içinde kadınların öne çıktığı ve yapıtlarında yer aldığı ender
yazarlardandır, bence, Orhan Kemal. ‘Uçurum’ adlı romanında Nermin ve
Safiye adlı sadece iki kadın var ama romanın gidişatını da belirleyen
tipler olarak karşımıza çıkıyor.
“Nermin neyi, kimi kıskanıyordu? Niçin kıskanıyordu?
Bunu ancak safiye bilirdi. Onu kıskandırmak için elinden geleni geri
koymuyor, doğumdan sonraki kırk günün mahrumluğunun güçlü bir erkekte
yaratacağı sarsıntılardan bol bol faydalanmaya bakıyordu.”(s. 75)
Orhan Kemal’in ilk kez yayımlanan ‘Uçurum’ adlı romanı yaşamın
zorluklarına karşı direnen, yaşamla mücadele ederken birbirleriyle de
mücadele eden ama birlikteliğini veren bir yapıt. ‘Uçurum’ Orhan Kemal
yapıtlarının temel özelliklerini taşıyan bir roman.
Mustafa ASLAN
——————————————-
Orhan Kemal, Uçurum, I. Basım:Everest Yayınları, İstanbul, Ocak-2014 |